Naast Prediker zitten en luisteren

• `Zekerheid’ is sowieso een illusie. Een groot deel van ons leven gaat verloren aan pogingen zoiets denkbeeldigs als houvast te creëren. 
• Overgave aan houvasteloosheid - overgave is geen opgeven of afhaken. Als je je overgeeft, realiseer je je dat je zelf niet de grootste kracht van universum bent - je laat los en accepteert wat komt. Aanvaarden is niet je kop in het zand steken, maar met verwondering kijken naar de situatie.
• Soms moet je gewoon eens alles uit je handen laten vallen, en toegeven dat je geen flauw benul hebt waar je naar op weg bent.
  [Gelezen in Flow}

Ik was al eerder geraakt door de stukken van Pieter Jan Rodenburg in gesprek met Prediker over 'geld en zekerheid' en 'zin van rotjaar' (écht aanraders!) en ik sloeg dit boeiende Bijbelboek weer eens open. Ik nam een week in stilte, dus tijd genoeg.
Wat een schatten vond ik! Ik vond het zo treffend, confronterend en bemoedigend en ongelofelijk actueel dat ik graag wat met jullie wil delen. 

“Wat geweest is dat zal er zijn, en wat gedaan is, dat zal gedaan worden: er is niets nieuws onder de zon. Is er iets waarvan men zegt: Zie hier, dat is nieuw? Het was er al in verre tijden, die vóór ons waren.”

“Ik nam mij voor de zin van alles wat onder de hemel gebeurde, te willen begrijpen. Dat is een vermoeiende bezigheid die God de mens heeft gegeven om hem nederig te maken. Alle arbeid is een opeenvolging van zinloosheid, het bouwen van luchtkastelen. Wat verkeerd is, kan niet worden goedgepraat en wat niet bestaat, kan niet worden onderzocht, het heeft geen enkel nut na te denken over wat had kunnen gebeuren.”

Dan komt het bekende hoofdstuk: Alles heeft zijn uur en ieder ding onder de hemel zijn tijd: baren en sterven, planten en uitrukken, doden en helen, breken en bouwen, huilen en lachen, rouwklagen en dansen, omhelzen en je onthouden van omhelzen, bewaren en weggooien, zwijgen en spreken, oorlog en vrede. 

‘Ik heb ingezien dat als men zich verheugt en zich te goed doet in zijn leven; kortom als iemand eet en drinkt en het goede geniet bij het zwoegen, dat is dat een gave Gods.’

En:

‘Maar er is tenminste nog één goed ding voor een mens, hij mag genieten van lekker eten en drinken en andere prettige dingen bij al het harde werken dat hij doet in de korte tijd die God hem laat leven. En natuurlijk is het ook goed als een mens rijkdom heeft gekregen van God en bovendien de gezondheid bezit om ervan te kunnen genieten. Houden van je werk en je plaats in het leven aanvaarden, dat is werkelijk een geschenk van God. Iemand die dat doet, denkt er niet vaak aan dat hij maar kort leeft, want God geeft hem vreugde.’ (Hoofdstuk 5)

En dit komt meerdere keren terug. Dat hard werken niet erg is, maar dat het een vloek als je het niet deelt/kunt delen.

Ook heeft Prediker het regelmatig over onrecht, rake zinnen: 

‘God zal over de rechtvaardige en onrechtvaardige oordelen aan het eind van het leven. Hij zag de onderdrukkingen hier op aarde; tranen van de onderdrukten en er was niemand die hen help of troostte. Hun onderdrukkers gebruiken veel geweld, maar er was niemand die de onderdrukkers hielp of troostte. 

Prediker komt tot de slotsom dat de doden beter af zijn dan de levenden. 'En zij die nooit geboren zijn, zijn het beste af omdat ze nooit het onrecht op aarde zullen zien.’

Een paar hoofdstukken verder zegt hij: ‘Als je ziet dat een arme onderdrukt wordt door een rijke, en dat overal in het land het recht geweld aan gedaan wordt…. Weest dan niet verbaast. Want iedere beambte houdt rekening met zijn chef en de hogere beambten luisteren ook weer naar hun superieuren.’

... wees dan niet verbaasd. We hoeven ons erover dus niet te verbazen, was er altijd al, is er en zal er altijd zijn. Betekent niet dat we er niets mee moeten doen!!!

‘Het is beter uw tijd te besteden aan begrafenissen dan aan feesten. Want ook u zult eens sterven en het is goed daaraan te denken nu u er nog de tijd voor hebt. Verdriet is beter dan blijdschap, want verdriet is beter voor je ziel. Een wijs mens denkt vaak aan de dood, terwijl een dwaas zich alleen maar zorgen maakt over de vraag hoe hij dit moment het prettigste kan doorbrengen.’

Ik overdacht dit stuk en las erover. Misschien is het wel zo dat bij sterven en begrafenissen meer betekenisvolle gesprekken gevoerd worden dan bij een kraambed.  ‘Beter de dag dat iemand sterft, dan dat iemand geboren wordt.’ En omdat het me zo raakte, heb ik echt bewust de tijd genomen om een afscheidsbrief te schrijven voor mijn eigen begrafenis. Ja, het is gek om te doen, maar ook erg mooi om te weten dat na je sterven, jouw woorden nog een keer je geliefden zullen bereiken.
De praktische zaken voor onze nabestaanden staan al op papier, daarover heb ik weleens een blog 'Dood - gewoon bespreekbaar' geschreven.

‘Dit is mijn conclusie’, zegt de Prediker, ‘stap voor stap bereikte ik dit resultaat, na in elke richting te hebben gezocht: één op de duizend mensen met wie ik sprak, kan als wijs worden beschouwd. Onder hen bevond zich echter geen enkele vrouw. En ik kwam erachter dat God de mens eenvoudig heeft gemaakt en dat de mens zelf allerlei ingewikkelde dingen bedenkt.

Wat is het heerlijk wijs te zijn, dingen te begrijpen, te bestuderen en te kunnen uitleggen! Wijsheid legt een glans over het gezicht van een mens en verzacht zijn hardheid.’
Jammerdepammer voor vrouwen ;-) best humor eigenlijk.

- gelukkig ken ik heel wat wijze vrouwen in mijn leven! - 

En weer zo’n rake voor mij in deze tijd: ‘Erger je niet, want ergernis is iets voor dwazen. Vraag niet waarom het vroeger beter was dan nu, zoʼn vraag getuigt niet van wijsheid. Wijsheid en bezit zijn goede zaken in het leven. Zowel met wijsheid als met geld kunt u veel bereiken, maar wijsheid stelt u in staat in leven te blijven.

Na een heel relaas over dat iedereen hetzelfde kan overkomen, dat dingen niet altijd ‘eerlijk’ in het leven gaan, vervolgd hij: ‘Ga daarom maar gewoon door met eten en drinken en wees er blij mee, want zo heeft God het altijd al gewild. Draag feestkleren en zorg dat u er goed verzorgd uitziet. Geniet van een gelukkig leven met de vrouw van wie u houdt gedurende de dagen van uw voorbijglijdende leven, want dat komt u toe in dit leven, bij alle moeite die u zich op aarde getroost. Benut alle mogelijkheden die je krijgt om iets te doen, want in de dood waar u naartoe gaat, bestaat geen werk, geen voorbereiding, geen weten en geen begrijpen.’

Werk, geniet, drink&eet, bereid je voor op wat komt. Kan het zo simpel zijn?

Prediker heeft ook van die heerlijke praktische adviezen:

over dat je je bijl moet slijpen, dat door luiheid je dak gaat lekken, dat je alleen voor je plezier kunt eten en drinken als je er geld voor hebt, dat je je geld moet verdelen en niet op 1 paard wedden, dat als je altijd blijft wachten op de beste omstandigheden je nooit iets gedaan krijgt. 

Dit is toch geweldig? Ik heb expres de ‘bijbel in gewone taal’ gebruikt, zodat iedereen het kan begrijpen en Prediker als het ware naast je op het bankje zit en al z’n wijsheid en wetenswaardigheden met je deelt die hij gezien heeft. 
Ik heb er zo van genoten en het heeft me geholpen om me te bezinnen wat ik het komende jaar aandacht hoop te geven.

Hoop dat deze woorden jou ook moed geven in een erg lastige wereld met nog ongrijpbare zaken...
Eet & drink, wees dankbaar, draag mooie kleding en verzorg jezelf, geniet van je partner, weet je getroost bij moeilijke zaken, benut de mogelijkheden om iets te doen, en besef dat het leven kort en eindig is. Amen!

Heeft het je aangesproken? Wil je anderen bemoedigen? Delen van deze blog mag natuurlijk!

Fijne dag voor jou.