Vloeken in de kerk

De woorden die ik nu ga opschrijven, zijn al talloze keren door m’n hoofd gegaan. Maar iets houdt, of moet ik zeggen hield, me tegen om het daadwerkelijk op te schrijven.

Ik weet dat ik, waarschijnlijk, geen vrienden ga maken met deze blog.
De vragen stellen, het schuren, het voelt misschien voor sommigen als ‘vloeken in de kerk’.
De afgelopen tijd loop ik vaak alleen buiten, en steeds - juist dan - dringt het aan me op: geef het woorden. Doe het.

Dus.
Met schroom.
En tegelijkertijd met overtuiging.

En verlangen.
- Misschien ben ik soms wat stellig: zie dat als prikkelend, niet gelijk veroordelend (belangrijk om te zeggen denk ik). -

Ik wil het hebben over de kerk. En misschien haak je nu al af. Niet weer. Er wordt al zoveel gezegd over de kerk, aan de fouten van en aandacht gegeven aan kerkverlaters… kunnen we ook positief zijn?

Daarom vooropgesteld deze kanttekening: “God en de Gemeente horen bij elkaar” en “ik heb de Kerk lief”.
Ze is me in mijn leven veel waard geweest en nog zie ik bij mensen om me heen de potentie van de kerk.
De heilige, algemene kerk is juist met Pinksteren ontstaan als een beweging van Gods Geest.
(Gelijk maar een vraag: Wat zouden de verschillen zijn tussen die eerste gemeenten en de onze? Wat zou opvallend anders zijn denk je?)
In mijn leven heb ik heel wat ’smaakjes’ gehad: van de zuidafrikaanse Dopperkerk tot Hervormde Evangelisatie, van Gereformeerde Gemeente in Nederland tot Christelijk Gereformeerd, Hervormd (diverse varianten), Evangelisch… en dan vergeet ik er vast nog een of twee.
Al heel jong ging ik graag naar de kerk want ik had een diep, diep verlangen: ik wilde die God en Heere kennen. Als achtjarig-meisje wilde ik ook zo graag aan die tafel voorin de kerk zitten. De sporen van de kerk trekken - op diverse manieren - indrukwekkende sporen achter in mijn leven.

Tegelijkertijd durf ik een tweede kanttekening te plaatsen: “De duivel gebruikt (het systeem van) de kerk om mensen bij God weg te houden.” Maar daarover verderop meer.

Ik heb regelmatig gesprekken met mensen over ‘de kerk’. De lastige dingen, de mooie connecties, bemoedigingen, alles komt voorbij. Oprecht word ik blij als ik enthousiaste verhalen hoor over de ‘stromen van zegen’ die mensen in de kerk ervaren. Nog niet zolang geleden zei echter iemand tegen me: ‘Het liefst zou ik hardop zeggen dat ik een kind van God ben, maar als ik dat doe, is dat vloeken in de kerk. Dan verlies ik mensen uit de kerk, dan word ik in de gemeenschap waar ik woon met de nek aangekeken. Eigenlijk zou ik dan moeten verhuizen.’

... Laat dit even tot je doordringen ...

We houden kerk om mensen over God te vertellen, te brengen bij de troon zodat ze Gods kinderen kunnen worden… maar ALS ze dat dan weten te zijn, dan worden ze uitgespuugd?

In deze blog gooi ik ‘kerk’ op een hoop. Niet iedere kerk is hetzelfde, i know.
Niet elke ‘kerk’ zal zich in een aantal voorbeelden herkennen. Ik weet dat er ook andere voorbeelden zijn.
En toch. Heb ik vragen.
Heb ik mijn hele leven vragen gehad en heel wat briefwisselingen en gesprekken met predikanten gehad. Maar kritische vragen stellen, wordt meestal niet gewaardeerd. Er wordt nog wel een soort van beleefd op gereageerd, maar echte antwoorden heb ik over het algemeen niet gekregen. Ik merk aan kerkverlaters dat dit één van de redenen is: ‘vragen stellen wordt niet op prijs gesteld. En over sommige dingen mag gewoon niet gepraat worden.’
Zou de kerk niet mooier, echter, rauwer, meer gepolijst als er meer vragen gesteld mogen worden? Als we met elkaar meer en meer teruggaan naar de kern?

De kerk is mooi, het is een manier om bij elkaar te komen waar de bijbel opengaat, waar gezongen wordt, gepreekt, gebeden, gecollecteerd.
Het is een ongelofelijk voorrecht dat samenkomen in vrijheid in Nederland nog kan!
De kerk is mooi, het werkt samenbindend: het is een van de plekken waar - als het goed is - naar elkaar omgezien wordt in moeilijke tijden.
(Al weet ik uit m’n omgeving en ook uit m’n eigen leven en ervaring, dat ook dat niet altijd zo werkt.)
De kerk is mooi, het is een kloppend hart: op heel de wereld komen mensen bij elkaar om zich te voeden met God en Zijn woorden.
'U die via duizend wegen ons hier samen bracht. En op duizend wegen zendt U ons - elke zondag ja - ook weer uit, om het zaad te zijn van Gods rijk.’

Ik kom even terug bij mijn tweede stelling: de duivel gebruikt de kerk om mensen bij God weg te houden.
Weet je wat het is? We hebben het in beginsel wellicht goed bedoeld, er zijn regels opgesteld, ‘leerregels’ geformuleerd, tradities en manieren ontwikkeld. 

Heel wat eeuwen en generaties verder weet ‘men’ vaak niet eens waar dingen, formuleringen, gewoonten enzovoorts vandaan komen. Kun je als ouders het nog bijbels uitleggen waarom we de dingen doen zoals we ze doen?
Het antwoord wat ik veel in mijn leven heb gekregen: ‘Zo zijn we het gewend.’ ‘Dit is de zoals we dit doen.’ En daarover vragen stellen of vragen naar het ‘waarom’, wordt gezien als kritiek, lastig en moet vooral zo snel mogelijk ophouden. Het lijkt wel dat de deken/jas van die onbeschreven en beschreven regels en zaken zo lekker zit, dat ‘de kerk’ die vooral niet van plan is om uit te doen.

Maar weet je?
Zolang wij ons bezig houden met een twee- of drieverbondenleer…
Zolang wij peilingen in de gemeente houden over wel of niet ritmisch zingen, opwekking en nog veel meer…
Wel of geen beamer in de kerk …
Zolang wij over onze standpunten over kinder- of volwassendoop dimdammen…
en urenlang discussieren over wel of geen hoedje, broek of wat dan ook…

Dan is de duivel happy en tevreden. Weet je waarom? Zolang wij druk zijn met allerlei randzaken, komen we niet uit waar we zijn moeten: bij God, Jezus en de Geest zelf. 

Ik durf het zo te stellen: zolang we bezig zijn met religie, krijgen we geen relatie met de levende God. 

Kerk en kerkmens, mag ik een aantal hele diverse vragen stellen? Niet om met stenen te gooien, of te vloeken in de kerk, maar om elkaar op te scherpen en te bemoedigen zelfs? 

• Wat denk je dat er gebeurt als we rand- en bijzaken loslaten en ons focussen op de krachtige werking van God door Zijn Geest, gewoon vandaag de dag in jouw leven? Hoe denk je dat jouw leven en je kerkgang er dan uit zou zien? Zou het dan ontploffen van de kleine en grote ontdekkingen en avonturen van de afgelopen week of zou het muisstil blijven?
  
  
• Pushen we elkaar niet in bepaalde hokjes, kerken om het vooral ‘met elkaar eens te zijn en goed, gezellig’ te hebben? Begrijp me goed, het voelt heel fijn dit. Als je erbij hoort. Ik hoor het Isa Kriens zeggen: ‘Geloven is vrijheid, echte vrijheid. God dwingt niet.’ God dwingt niet om te geloven en Hij dwingt je ook niet in een bepaalde kerk.
  
  
• Waarom willen we eigenlijk grotere kerken, mooiere gebouwen en meer leden? Zijn die joekels van kerken eigenlijk echt bijbels? Wat zou er gebeuren als we weer teruggaan naar eenvoud, huisgemeenten, samen het woord van God lezen en het brood breken? (Ho, oeps, nu raak ik natuurlijk iets heel heiligs aan: namelijk het Avondmaal. Mag je dat zomaar thuis ook vieren? Of … wie heeft eigenlijk ingesteld dat dat een sacrament is, weet jij hoe dat zit?)
  
  
• Zullen we beseffen dat we - in welke kerk we ook zitten - maar een kleín stukje van God en Zijn manier van werken, zien? Het is maar één kant van het onbeschrijfelijk grote Opperwezen, dat door niemand gevat kan worden. Ook niet door één kerk. Maar dat we elkaar juist heel hard nodig hebben om iets meer van God te zien: de een ziet meer de heiligheid, de ander de rechtvaardigheid, een derde de genadige goedheid. En ze zijn allemaal waar. Snap je wat ik bedoel?
  
  
• Hoe mooi zou het zijn als we elkaar meer uitnodigen om te vertellen wat Hij in ons leven gedaan heeft, zonder te hakketakken op verschillen van kerkordes, regels, wetten, tradities?
  Vraag het eens op een vrijdagmiddagborrel of een verjaardag: wat heb jij afgelopen week met God beleefd? Hoe zou het komen dat het gesprek dan heel vaak stil valt? En is dat tegelijkertijd niet een van de meest bijbelse opdrachten: vertel over de goedheid en de daden van God!? Getuig!
  
  
• Hoe zou het volgens jou komen dat er in heel veel kerken over een deel van de bijbel gepreekt wordt? Bepaalde bijbelgedeelten komen met enige regelmaat aan de orde, terwijl ik bijvoorbeeld zeer zelden (misschien wel nooit) over de gaven van de Geest heb horen preken. Misschien zat ik niet in de goede kerk, haha ;-) maar goed, zoals ik al zei: ik heb heel wat smaakjes kerk gehad. Met andere woorden: er staat zooooooveel meer in de bijbel dan de meeste preken over gaan!
  
  
• Wat zou er gebeuren als we de preek van de dominee en de zondagse diensten als een van de manieren zien om ons te voeden? Dat die zondagse preek niet het enige qua geestelijk voedsel wat je tot je neemt? Lees en onderzoek je zelf? Wat als er een tijd komt dat kerkgang niet mogelijk is om welke reden dan ook: val je dan in een gat? - we hebben een mooie oefening gehad natuurlijk in de c-periode -.
  
  
• Nog een vraag over de preken: hoe zou het komen dat sommige predikanten over de groene-klimaat-religie fanatieker preken dan over Jezus Christus, en die gekruisigd?
  
  
• Een laatste, en nogal indringende vraag omdat die ons allemaal aangaat. Het gaat over het vieren van onze christelijke feesten. Stel dat wat wij nu vieren helemaal niet bijbels is? Luister bijvoorbeeld deze aflevering over de herkomst van kerst. “Het kerstverhaal is misschien wel het bekendste verhaal uit de Bijbel, voor gelovigen en ongelovigen. De vertrouwde kerststal met de ezel en de os en kindje Jezus in het stro in een voederbak. Wat als blijkt dat we bij de geboorte van Jezus niets van deze dingen terugvinden in de bijbel?”
  Wat zou er gebeuren als blijkt dat we massaal wat dit betreft op het verkeerde spoor zitten en ons ‘fijne gevoel bij de feestdagen bubbel’ doorgeprikt wordt? Stel je eens voor wat er zou gebeuren als een kerk zegt: we gaan de bijbelse feesten weer vieren, want dát zijn wel de feesten door God zelf ingesteld?

In mijn boek Scherven en genadegoud (nog enkele exemplaren te verkrijgen en dan is het op=op) schrijf ik in het hoofdstuk ‘Huis-tuin-en-keuken-God’ deze zinnen:

'Daarom zou ik zo graag zien dat we die grote, almachtige God ook vrijlaten in de manier waarop Hij dingen doet. En niet zoals we nu vaak doen, dat we Hem en Zijn manier van werken onze zelfgemaakte regels, wetten en denkwijzen proberen in een hokje te plaatsen, want juist daardoor houden we Hem mijlenver bij ons vandaan. De ‘zo-hoort-het’ of ‘zo-werkt-God’ of de zo-is-God’ kan op deze manier een gevangenis worden in plaats van vrijheid.'

En verderop in ‘mijn brief aan God’ schrijf ik:

'Ik worstel met de kerk, de plek waar weel mooie dingen gebeuren in Uw Naam. Gelukkig heb ik heel bijzonderen, mooie en onvergetelijke momenten in kerken meegemaakt. Onder andere dat eerste Avondmaal, met dat glas-in-lood-raam waar U doorheen scheen. Of die keer dat ik mocht getuigen van de wonderlijke genezing die U mij gaf nadat ik vijftien jaar ziek ben geweest. Toch is het ook de plek waar ik me zo tergend alleen heb gevoeld. Dat maakt het zo lastig want ja heer, ik wil U zoeken en vinden. Steeds weer. Maar ik kom erachter dat ik U steeds vaker vindt op andere plekken, plaatsen naast de kerk. In de stilte bijvoorbeeld, als ik alleen ben. Veel mensen bij elkaar benauwen me steeds meer. Maar dan u voor het feit dat u zich ook op andere manieren laat vinden.'

De kerk: we kunnen er over juichen en we kunnen diep in het stof gaan.
Ik wil met deze blog niemand uit de kerk jagen, niemand het gevoel geven dat hun kerk fout bezig is.
Wat ik wél heel graag zou willen, is in gesprek gaan en blijven, en teruggaan naar de kern: wat betekent het leven met krachtige Geest van God in jouw leven?
Dat we bereid zijn kritisch naar onze kerken te kijken, om gelouterd te worden van schijnheiligheden en zelfgemaakte wetten.
En zo open te staan voor de veelzijdigheid van God, hoe Hij werkt en nog veel meer. 

Ik ga als afsluiting drie tips meegeven: 

1. Isa Kriens is iemand die een lange zoektocht achter de rug heeft die begon in de c-periode en uiteindelijk diep vast zat in de New-Age-beweging. Zij is echter bij Jezus uitgekomen en is krachtig tot bekering gekomen. Haar krachtige getuigenissen zijn van zoveel betekenis voor niet-christenen, voor mensen die God en de kerk vaarwel hadden gezegd, maar ook voor christenen. Ik ben ik elk geval steeds diep geraakt:
   Hieronder deel ik een aantal afleveringen:
   -Hoe zij uiteindelijk Jezus vindt, wat ze noemt ‘Thuiskomen’ 
   -Hoe ze merkt dat christenen dingen doen die zij niet in haar bijbel kan vinden en steeds zich afvraagt; ‘Hoe dan?’
   -Over de strijd die geloven met zich meebrengt.
   -Hoe ze erachter komt dat het Gods wijsheid soms wel op omdenken lijkt; zijn kracht wordt zichtbaar in zwakheid, en het belijden van zonden is geen deuk voor.
   -over de geest van God die in ons gaat wonen als wij wedergeboren zijn
   En nu haar laatste: over haar avonturen in ‘christenland’. Heerlijk om te horen hoe zij een Reformatorisch koor ervaart bijvoorbeeld! ‘De glans van God lag eroverheen, een genot om naar te luisteren.’
   Dikke vette aanraders, echt. Gewoon zonder kerkelijk jargon - en dat is zoooo prettig - . Maar vol in het hart gegrepen door God!
   
   
2. 'Het verboden boek' geschreven door Jan Heijnen - dit boek heb ik onlangs gelezen en ook dat maakt(e) van binnen veel los: een verhaal wat zich afspeelt in een predikantsgezin uit Spakenburg op het moment dat in het democratische Nederland dingen verboden (zouden) worden om te evangeliseren of een bijbel te bezitten. Hoe zouden jij en ik omgaan met wetten waardoor preken alleen onder voorwaarden zou kunnen? Wat is God ons waard? Het verhaal in het boek zou zomaar opeens ook hier kunnen gebeuren. Je kunt de digitale versie gratis downloaden of hier het boek bestellen. Echt, eigenlijk… zou ELKE kerkganger én predikant dit boek als ‘spiegel’ moeten lezen! Ik weet 200% zeker dat je a.s zondag anders naar de kerk gaat, of erover denkt als je thuis aan het zingen bent onder het eten koken.
   
   
3. Iemand tipte mij dit boek, en heb het gelijk besteld, maar nog niet zelf gelezen.
   “Zo zijn onze manieren... maar zijn onze kerkgebruiken wel zo bijbels als we denken?”
   Heb jij je wel eens afgevraagd waarom we op zondag in de kerk doen wat we doen? Waarom trekken we zondagse kleren aan? Waarom is die preek zo belangrijk? Waar komen kerktorens, kerkbanken, kansels en koren vandaan? Waar in de Bijbel heeft God ons bevolen op deze wijze bij elkaar te komen?

Tot slot:
Ik zou je alleen maar willen aanmoedigen: 'Ga met elkaar in gesprek over deze vragen. En kom uit bij de kern: De vergeving door en relatie met Jezus. De Vader. De Geest. 

Stralend van vreugde
Getooid als een bruid
Gaat mijn verlangen
Nog meer naar U uit!

Ik wens je STROMEN van ZEGEN!